Değişen Dünyanın Dili: VUCA ve BANI

Kaynak: https://marian-temmen.medium.com/bani-vs-vuca-a-new-acronym-for-a-new-world-59c7be2dddce

Hepinizin bildiği gibi, her gün farklı bir dünyaya uyanıyoruz. Zaman çok hızlı değişiyor. Dünya değiştikçe kullandığımız terimler de değişiyor. Kelimeleri içinde bulunduğumuz durumlara uyarlamalıyız. VUCA ve BANI bu duruma mükemmel örneklerdir. İkisi de farklı koşullar için ortaya çıktı. Hadı onları yakından inceleyelim.

VUCA nedir?

Soğuk Savaş dönemlerini açıklamak için oluşturulan VUCA terimi, modern savaşın sonuçlarını tanımlar. Soğuk savaş sonrası dünyadaki değişimi ve olası bir durumda ABD ordusunun nasıl hareket etmesi gerektiğini anlatmak için geliştirilmiştir. Şu anlama gelir;

Değişkenlik (Volatility): Değişkenlik kavramı, değişimlerin sıklığını tanımlamak için kullanılır. Dünya değiştikçe değişen taleplerin dalgalanmalarını tanımlar. Dünyadaki dalgalanmalar, değişim hızı ile doğru orantılıdır.

Belirsizlik (Uncertainty): Bu terim, hızlı değişim sürecinde bazı öngörülemeyen olayların yarattığı belirsizliği tanımlar. Dünyadaki sık değişiklikler, tahmin ve öngörü yapmayı zorlaştırıyor.

Karmaşıklık (Complexity): Göz önünde bulundurduğumuz faktörlerin fazlalığına ve bu faktörlerin ara bağlantıları ve etkileşiminden kaynaklanan karmaşıklığa atıfta bulunur.

Muğlaklık (Ambiguity): Belirsizlik, bilgilerin kesin olmasına rağmen bu bilgilerin nasıl yorumlanacağının belirsiz olduğu durumlar için kullanılır.

Özetle bu kelime dünyadaki değişimi ve bu değişim karşısında nasıl davranılması gerektiğini vurgulamak için geliştirilmiştir. Değişimden kaynaklanan karmaşıklığı azaltmayı amaçlar.

BANI nedir?

1980’lerden 2020’ye büyük bir değişim geçiren dünya için VUCA artık yeterli değildi. Bu nedenle pandemi sırasında yeni bir terim olan BANI ortaya çıktı. Pandeminin getirdiği değişiklikleri ele almak için kullanıldı. BANI, olaylara farklı bir perspektiften bakmamızı sağlayarak bizi yeni durumlara hazırlar.

Kırılgan (Brittle): Kırılgan kavramı, işletmelerin kırılgan olduğunu ve herhangi bir felakette her şeyin alt üst olabileceğini vurguluyor.

Kaygılı (Anxious): Bu terim, iş hayatında sürekli “yetişme” çabasından kaynaklanan kaygıyı ifade ediyor.

Doğrusal Olmayan (Nonlinear): Zaman değişkenliğinden kaynaklanan bir kopukluk nedeniyle olaylar bağımsız ve orantısız bir şekilde ilerler. Bu nedenle uzun vadeli planlar yapmak şirketlere zarar verir.

Anlaşılamaz (Incomprehensible): Bazı cevaplar aradığımızda, cevaplar yanlış anlaşılmaya neden olabilir veya sadece bir anlam ifade etmeyebilir. Bu noktada hakimiyeti kaybedebiliriz. Bu durum için “Anlaşılamaz” terimi kullanılır.

Özetle BANI, Covid-19 sonrası iş hayatının yüzleşmek zorunda kaldığı durumu anlatıyor. VUCA ile birlikte değişken, belirsiz, karmaşık ve muğlak durumlarda nasıl hareket edeceğimizi anladık. Ancak 2020’de iklim değişikliği ve pandemi ile birlikte yeni kavramlar ortaya çıktı ve BANI bizi kırılgan, kaygılı, doğrusal olmayan ve anlaşılamaz durumlara hazırlamayı amaçladı.

Muhtemelen yıllar içinde bizi daha büyük farklılıklar bekliyor. Bu değişimlerle birlikte hayatımıza yeni terimlerin gireceği aşikardır. Çalışmalarımızı başka anlamlarla yürütmek zorunda kalacağız. VUCA’nın yerini BANI’ye bırakması gibi, BANI’nin yerini başka bir terim alacak. Kısacası dünya hızla değişiyor.

Büyük veya küçük tüm şirketlerin bu değişiklikleri yakından takip etmesi gerekiyor. Değişimi takip etmeleri ve ona nasıl ayak uyduracaklarını analiz etmeleri gerekiyor. Aksi takdirde başarı şansları çok düşük olacaktır. Her duruma hazırlıklı olamazlar, ancak hızlı kavrama ve hızlı aksiyon çözümleri ile her türlü durumun üstesinden başarıyla gelinebilir.

Kaynaklar:

https://netmind.net/en/bani-or-vuca/

BANI versus VUCA: a new acronym to describe the world

From a VUCA world to a BANI one: how uncertainty has changed and how your company can prepare

VUCA, BANI or RUPT

https://ogrencikariyeri.com/haber/vuca-out-bani-in